آشنایی با مسجد فاتح استانبول با قدمتی 550 ساله - مجله عینک آفتابی

به گزارش مجله عینک آفتابی، مسجد فاتح استانبول مربوط به دوره عثمانی است و در محله فاتح استانبول واقع شده است. استانبول شهری قدیمی و بزرگ در ترکیه می باشد. بناهای تاریخی آن از زیباترین جاذبه های گردشگری در ترکیه است. از جمله این بناهای تاریخی، مسجد فاتح استانبول با قدمتی 550 ساله می باشد. مسجد اصلی در بین سال های 1463 تا 1470 بر روی کلیسای سابق ساخته شده است. مسجد فاتح در سال 1766 به شدت در اثر زلزله آسیب دیده بود. و در سال 1771 دوباره از نو به یک سبک دیگر بازسازی شد. این بنا از بزرگترین آثار تاریخی اسلامی در ترکیه است و در توسعه معماری کلاسیک ترکیه نقش مهمی را ایفا می کند. اسم مسجد از روی نام سلطان محمد نام گذاری شده است و در بین مردم به مسجد فاتح سلطان محمد معروف است. سلطان محمد یک پادشاه عثمانی بود و در سال 1453 قسطنطنیه را فتح کرد. مدرسه شاه Seman، مرکزی برای مطالعه علوم مختلف در مسجد فاتح استانبول می باشد. در این مدرسه علوم مختلف سنتی و اسلامی چون فقه، حقوق، پزشکی، ستاره شناسی، فیزیک و ریاضی تدریس می شد. مدرسه قسمتی از مسجد است و توسط ستاره شناس ایرانی به نام علی قوشچی تاسیس شده است. علی قوشچی را سلطان محمد خودش به استانبول دعوت کرده بود. هر ساله گردشگران زیادی از تمام نقاط جهان برای بازدید از مسجد، راهی استانبول می شوند. در این مقاله می خواهیم به طور مفصل شما را با مسجد فاتح استانبول آشنا کنیم

تاریخچه مسجد فاتح استانبول

مسجد فاتح استانبول یک مکان مذهبی و اجتماعی است و در اندازه خیلی بزرگ در بین سال های 1463 تا 1470 توسط سلطان محمد ساخته شد. این مسجد در محل کلیسای پیشین بیزانس تاسیس شده است. کلیسای قبلی وضعیتی فقیرانه داشت، اما به خواست سلطان محمد کلیسا تخریب شد و مسجد را جایگزین آن کرد. قبل از ساخت مسجد، کلیسا محل دفن امپراتور روم کنستانتین بود. مسجد فاتح استانبول توسط یک معمار یونانی تبار به نام آتیک سینان ساخته شده است. مسجد به عنوان اولین یادبود و بنای معماری در امپراتوری عثمانی می باشد. مجموعه اصلی مسجد شامل ساختمان های دیگری نیز می باشد. این ساختمان ها شامل مدرسه، کتابخانه، بیمارستان، آسایشگاه، مغازه، حمام، مدرسه ابتدایی و آشپزخانه عمومی می باشند. در آشپزخانه برای فقیران غذا پخته می شد. همچنین مقبره های مختلفی در زمان های بعدی به مجموعه اضافه شده اند. سایت اصلی مسجد به مساحت 325 متر مربع یک طرف خیابان فوزی پاشا را گرفته است.

مسجد فاتح استانبول در سال 1509 بر اثر یک زلزله شدید به شدت آسیب دید. بعد از بازسازی دوباره در سال 1557 در اثر یک زلزله دیگر، صدمه شدیدی دید. بعد از این زلزله هم دوباره مسجد را تعمیر کردند. اما از بدشانسی دوباره بر اثر یک زلزله در 22 ماه می سال 1766، مسجد به طور کلی خراب شد. گنبد اصلی مسجد فرو ریخت و دیوار های آن به طور جبران ناپذیری آسیب دیدند. مسجد فعلی که می بینید در سال 1771 توسط سلطان مصطفی سوم از نو در یک طرحی کاملا متفاوت بازسازی گشت. مسجد فاتح استانبول اینبار توسط معمار محمد طاهر زیر نظر سلطان مصطفی سوم به طور کامل از نو ساخته شد.

معماری نمای بیرون مسجد فاتح استانبول

مسجد فاتح استانبول، اولین مسجدی است که یک گنبد مرکزی دارد. این گنبد توسط یک گنبد کوچکتر محافظت می شود و دارای 4 طاق است. قطر گنبد مرکزی 26 متر می باشد. مسجد دوم در یک نقشه مربع، توسط سلطان محمد بعد از زلزله در سال 1771 ساخته شده بود. آن مسجد قدیمی یک گنبد مرکزی داشت و توسط 4 گنبد یکسان محافظت می شد. حیاط، بخش ورودی اصلی و قسمت های پایینی مناره ها از بنای اصلی مسجد فاتح باقی مانده اند.

نمای داخلی مسجد فاتح استانبول

نمای داخلی مسجد فاتح استانبول، در واقع شبیه طرح های قبلی معمار سینان است. همین طرح ها در خیلی بناهای دیگر در سراسر استانبول بارها استفاده شده اند. البته این تکنیک، تقلیدی از نمای مسجد حاجی صوفیا ست. گنبد 26 متری مسجد توسط 4 گنبد کوچکتر و 4 ستون از جنس مرمر محافظت می شود. مسجد دارای 2 مناره و هر کدام از مناره ها دو گالری دارند. خطاطی های زیبای داخل مسجد با منبر برگرفته از آثار باروک هستند. همچنین محراب داخل مسجد باقی مانده از ساختمان اصلی مسجد فاتح استانبول است.

مدرسه های مسجد فاتح

مسجد فاتح استانبول مانند دیگر مساجد باشکوه در ترکیه، شامل مدرسه و بیمارستان و دیگر ساختمان هاست. به این مسجد ها در ترکیه Kulliye می گویند. این نوع مسجد ها مکانی برای فعالیت های مذهبی و فرهنگی بوده اند. از شمال تا جنوب مدرسه پر از Semaniyye است. Semaniyye به مدرسه های عثمانی استانبول در قرن 15 گفته می شود. این مدرسه ها قسمتی از مسجد فاتح استانبول هستند. از امکانات آموزشی Semaniyye می توان به تحصیلات عالیه آن در علوم مختلف چون فقه، حقوق، پزشکی، فیزیک و ستاره شناسی اشاره کرد. مدرسه ها به شکل متقارن ساخته شده اند. و هر کدام دارای 18 حجره برای دانش آموزان است. هزاران دانش آموز می توانستند در این مدرسه ها تحصیل کنند. مدرسه های مسجد فاتح استانبول در زمان خود شبیه یک دانشگاه بزرگ عمل می کردند.

بیمارستان مسجد فاتح استانبول

در قسمت جنوب شرقی مسجد فاتح استانبول، طب خانه یا بیمارستان وجود دارد. ساختمان آن دارای یک حیاط بسیار زیبایی است. حیاط توسط 16 عدد ستون با سنگ های گرانیتی و مرمر سبز رنگ احاطه شده است و احتمالا باقی مانده کلیسای پیشین هستند. در طب خانه مسجد، بیماران زیادی درمان می شدند و از بخش های مهم مسجد در آن زمان می باشد.

گورستان مسجد فاتح استانبول

در مسجد فاتح استانبول مقابل بیمارستان تربت، سلطان نقش دل، مادر سلطان محمد دوم قرار گرفته است. در قبرستان پشت قبله مسجد فاتح استانبول، تربت سلطان محمد دوم وهمسرش سلطان گل بهار قرار گرفته است. هر دو آرامگاه بعد از زلزله بازسازی شده اند. نمای داخلی آرامگاه سلطان محمد به طرز زیبایی تزیین شده است اما تربت سلطان گل بهار ساده و بدون تجملات می باشد. به نظر می رسد آرامگاه سلطان گل بهار بیشتر به اصل آن شباهت دارد. علاوه بر این، گورستان مسجد شامل آرامگاه های زیادی از پادشاهان و رهبران عثمانی است. از جمله آرامگاه عثمان نوری پاشا معروف به قاضی عثمان و پروفسور خلیل اینالجیک از محققان برجسته عثمانی در این مکان قرار دارند.

کتابخانه مسجد فاتح استانبول

در قسمت قبله مسجد فاتح استانبول، یک کتابخانه به آن چسبیده است. کتابخانه مسجد در سال 1724 ساخته شده است. کتابخانه شامل سه تا ورودی است. یک در کتابخانه به سمت خیابان باز می شود و دو در دیگر آن به حیاط داخلی مسجد باز می شوند. هم اکنون کتابخانه در حال تعمیر می باشد. کتاب های این مجموعه تحت حمایت کتابخانه سلیمانیه قرار دارند.

کاروانسرای مسجد فاتح

کاروانسراهای مسجد فاتح استانبول در دهه 1980 تعمیر شده بودند. کاروانسراها به عنوان مغازه مورد استفاده قرار می گرفتند. بیمارستان، مغازه، آشپزخانه و حمام مربوط به مجموعه اصلی، دیگر وجود ندارند.

ساعات بازدید از مسجد فاتح

مسجد فاتح استانبول همه روزه از ساعت 9 صبح تا 6 عصر برای بازدید تورها و گردشگران باز است. البته مسجد در زمان های نماز، تعطیل می باشد. بهتر است بدانید مسجد در روزهای ظهر جمعه به خاطر عبادت، بسیار شلوغ می باشد. بنابراین زمانتان را مناسب تنظیم کنید تا بتوانید از تمام قسمت های آن بازدید کنید. مسجد تقریبا در وسط شهر استانبول قرار گرفته است. در اطراف آن آثار تاریخی زیادی برای بازدید وجود دارند. همچنین رستوران های مختلفی در گوشه و کنار مسجد قرار دارند.

آدرس:

استانبول، خیابان Fevzipasa، محله فاتح

منبع: دلتابان